Rośliny zielarskie
Zioła towarzyszą człowiekowi od najdawniejszych czasów, a współcześnie leczenie środkami naturalnymi rozwinęło się do metody nazywanej fitoterapią. Z ziół wytwarza się herbaty, leki ziołowe, a także kosmetyki i produkty spożywcze. Poprawiają one jakość sensoryczną potraw, a także wpływają na prawidłowe funkcjonowanie organizmu człowieka, np. pobudzają apetyt, zapobiegają występowaniu nowotworów, wzmacniają odporność, a także pozytywnie oddziałują na układ nerwowy i krwionośny.
Dlaczego zioła leczą?
Zioła są skarbnicą związków biologicznie czynnych o właściwościach przeciwutleniających, w tym m.in.: flawonoidów, kwasów fenolowych, garbników, olejków eterycznych i witamin. Dzięki czemu znajdują zastosowanie w prewencji wielu chorób powodowanych przez wolne rodniki, m.in. chorób sercowo-naczyniowych, miażdżycy, choroby Alzheimera i choroby Parkinsona.
Charakterystyka wybranych gatunków roślin zielarskich
Melisa lekarska (Melissa officinalis)
Ma szerokie zastosowanie zarówno w kuchni, jak i w ziołolecznictwie. Jest naturalnym lekiem uspokajającym, a także wpływa pozytywnie na układ trawienny. Melisa zmniejsza problemy trawienne spowodowane przez stres. Ponadto, łagodzi nudności i wymioty. Ziele melisy pomaga na migreny oraz bóle i zawroty głowy. Można stosować ją jako lek na przeziębienie, ponieważ wykazuje właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. Liście melisy mają delikatny cytrynowy aromat i smak. W kuchni używana jest do dekoracji deserów lub do przygotowywania naparów.
Polecane artykuły
Co tak naprawdę, według terapeuty, oznacza: mamy kryzys małżeński?
Hanna Szczygieł Madams https://www.madams.pl/wp-content/uploads/2023/02/cropped-MADAMS-LOGOTYP1920-scaled-1.jpg 1400 336 https://www.madams.pl/wp-content/uploads/2021/06/5631416693_57eb672761_k-1-1024x686.jpg 800 536Siedem rzeczy, które powinnaś powiedzieć swojemu wewnętrznemu dziecku
MADAMS Madams https://www.madams.pl/wp-content/uploads/2023/02/cropped-MADAMS-LOGOTYP1920-scaled-1.jpg 1400 336 https://www.madams.pl/wp-content/uploads/2021/06/pexels-quang-anh-ha-nguyen-884977-1024x683.jpg 800 534Siedem rzeczy, które możesz puścić wolno, a świat się nie zawali
MADAMS Madams https://www.madams.pl/wp-content/uploads/2023/02/cropped-MADAMS-LOGOTYP1920-scaled-1.jpg 1400 336 https://www.madams.pl/wp-content/uploads/2021/05/pexels-gelatin-6357184-scaled-e1621371933148-1024x803.jpg 800 627Rozmaryn lekarski (Rosmarinus officinalis)
Rozmaryn to nie tylko popularna przyprawa. Zioło to wykazuje także szereg właściwości prozdrowotnych. Jako surowiec zielarski wykorzystywane są zarówno liście, jak i kwiaty. Posiadają one właściwości ściągające, odżywcze oraz napotne. Rozmaryn wspomaga również trawienie. Jest zalecany również w przypadku niskiego ciśnienia krwi, ponieważ rozszerza naczynia krwionośne i wykazuje właściwości uszczelniające je. W kuchni najczęściej służy jak przyprawa do marynat oraz mięs.
Mięta pieprzowa (Mentha piperita)
W lecznictwie wykorzystuje się świeże lub suszone liście mięty pieprzowej, olejek miętowy i mentol, który dodawany jest m.in. do gum do żucia, pastylek miętowych i pasty do zębów. Mięta wykazuje działanie wspomagające trawienie, ponieważ zwiększa wydzielania kwasu żołądkowego i żółci. Herbaty z liści mięto są zalecane osobom z niskim ciśnieniem krwi. Ponadto doskonale gasi pragnienie w dni, ponieważ wywołuje uczucie chłodu. Dzięki zawartości olejków eterycznych używana jest również jako środek odświeżający i neutralizujący nieprzyjemne zapachy. Wiele badań naukowych dowodzi, że spożywanie olejku miętowego wraz z posiłkiem zapobiega niestrawności. Badanie kliniczne z udziałem osób cierpiących na niestrawność wykazało, że połączenie olejku z mięty pieprzowej i oleju kminkowego wykazywało działanie podobne do działania leków farmaceutycznych.
Szałwia lekarska (Salvia officinalis)
Szałwia na szeroką skalę wykorzystywana jest przede wszystkim w kosmetyce. Wykazuje bowiem działanie kojące, ściągające, bakteriobójcze i odkażające względem wielu drobnoustrojów. Zawarte w tej roślinie olejki eteryczne oraz flawonoidy to związki, które pomocne są podczas leczenia chorób takich jak: trądzik pospolity, łuszczyca czy grzybica skóry. Zaleca się również stosowanie płukanek z szałwii w celu łagodzenia wszelkich stanów zapalnych jamy ustnej. Szałwia była stosowana przez Greków i Rzymian jako lek stosowany przy utracie pamięci. Ma to swoje odzwierciedlenie w nauce. Badania naukowe wykazały, że suszona szałwia lekarska pozytywnie wpływa na pamięć i koncentrację. W innych badaniach z udziałem pacjentów cierpiących na chorobę Alzheimera odnotowano poprawę zdolności umysłowych u osób spożywających naprawy z szałwii.
Rośliny zielarskie są bardzo dobrym źródłem związków bioaktywnych o właściwościach antyoksydacyjnych w diecie, dzięki czemu mogą przyczynić się do poprawy zdrowia oraz chronić przed wieloma chorobami spowodowanymi działaniem wolnych rodników, dlatego powinny być polecane w profilaktyce zdrowotnej.
Źródło: PD, Alicja Ponder, www.akademiadobregosmaku.sggw.pl,
- Carnat, A. P., Carnat, A., Fraisse, D., & Lamaison, J. L. (1998). The aromatic and polyphenolic composition of lemon balm (Melissa officinalis L. subsp. officinalis) tea. Pharmaceutica Acta Helvetiae, 72(5), 301-305.
- Herodež, Š. S., Hadolin, M., Škerget, M., & Knez, Ž. (2003). Solvent extraction study of antioxidants from Balm (Melissa officinalis L.) leaves. Food Chemistry, 80(2), 275-282.
- Al-Sereiti, M. R., Abu-Amer, K. M., & Sena, P. (1999). Pharmacology of rosemary (Rosmarinus officinalis Linn.) and its therapeutic potentials.
- Yadegarinia, D., Gachkar, L., Rezaei, M. B., Taghizadeh, M., Astaneh, S. A., & Rasooli, I. (2006). Biochemical activities of Iranian Mentha piperita L. and Myrtus communis L. essential oils. Phytochemistry, 67(12), 1249-1255.
- Singh, R., Shushni, M. A., & Belkheir, A. (2015). Antibacterial and antioxidant activities of Mentha piperita L. Arabian Journal of Chemistry, 8(3), 322-328.
- Akhondzadeh, S., Noroozian, M., Mohammadi, M., Ohadinia, S., Jamshidi, A. H., & Khani, M. (2003). Salvia officinalis extract in the treatment of patients with mild to moderate Alzheimer’s disease: a double blind, randomized and placebo‐controlled trial. Journal of clinical pharmacy and therapeutics, 28(1), 53-59.
- Akhondzadeh, S., Noroozian, M., Mohammadi, M., Ohadinia, S., Jamshidi, A. H., & Khani, M. (2003). Melissa officinalis extract in the treatment of patients with mild to moderate Alzheimer’s disease: a double blind, randomised, placebo controlled trial. Journal of Neurology, Neurosurgery & Psychiatry, 74(7), 863-866.
- Akhondzadeh, S., & Abbasi, S. H. (2006). Herbal medicine in the treatment of Alzheimer’s disease. American Journal of Alzheimer’s Disease & Other Dementias®, 21(2), 113-118.
- Santos-Neto, L. L. D., de Vilhena Toledo, M. A., Medeiros-Souza, P., & de Souza, G. A. (2006). The use of herbal medicine in Alzheimer’s disease—a systematic review. Evidence-based complementary and alternative medicine, 3(4), 441-445.
Ostatnie komentarze