Prof. dr hab. Grzegorz Węgrzyn na Antoni Horst Memorial Lectures:

„Naukowe niespodzianki: czyli dlaczego odkryć naukowych nie można przewidzieć, a praw natury zmusić, aby były takie, jak ktoś by chciał…” – to tytuł wykładu, który przygotował prof. dr hab. Grzegorz Węgrzyn z okazji Antoni Horst Memorial Lectures – cyklicznego wydarzenia organizowanego przez Instytut Genetyki Człowieka PAN w Poznaniu, by uczcić pamięć założyciela Instytutu, a także popularyzować myśli i osiągnięcia wybitnych naukowców. Wydarzenie po dwóch latach przerwy spowodowanej pandemią wraca do kalendarza.

 11 października o godz. 13.00 w sali wykładowej IGC PAN będziemy mieli okazję wysłuchać wykładu wybitnego biologa molekularnego prof. dr hab. n. med. Grzegorza Węgrzyna, który z rąk dyrektora Instytutu Genetyki Człowieka PAN w Poznaniu, prof. dr hab. n.med. Michała Witta odbierze honorową statuetkę zaprojektowaną przez artystę Jerzego Oleksiaka.

Polecane artykuły

Zapraszamy do dołączenia online podczas transmisji na żywo: na naszym profilu Facebook https://www.facebook.com/Instytut.Genetyki.Czlowieka.PAN lub Youtube: https://www.youtube.com/channel/UC2ROvF8Eeto4ksJblDdgxUw

Wydarzenie Antoni Horst Memorial Lectures odbywa się cyklicznie od 2017 roku i jest poświęcone pamięci wybitnego polskiego naukowca – prof. zw. dr. hab. Antoniego Horsta, który był pionierem genetyki człowieka w Polsce, inicjatorem i pierwszym kierownikiem Zakładu Genetyki Człowieka Akademii Medycznej w Poznaniu (1963-1974 r.), a od 1974 do 1985 r. – kierownikiem Zakładu Genetyki Człowieka PAN. Autorem pierwszych dzieł poświęconych molekularnym uwarunkowaniom chorób u ludzi. Już w 1966 roku wydał „Patologię molekularną” (PZWL), w roku 1979 „Molekularne podstawy patogenezy chorób” (PZWL) przedstawiając najnowsze poglądy na molekularne podstawy patogenezy chorób. Były to jedne z pierwszych opracowań w literaturze światowej wytaczające nowe kierunki badawcze.

Do tej pory podczas wydarzenia Antoni Horst Memorial Lectures w Instytucie Genetyki Człowieka PAN w Poznaniu wykłady popularyzujące naukę wygłosili wybitni naukowcy, autorytety w swoich dziedzinach: prof. Tomasz Nałęcz, prof. Mieczysław Chorąży, prof. dr hab. n. med. Witold Rużyłło. W tym roku do grona tego dołącza prof. dr hab. n. med. Grzegorz Węgrzyn.

Tak mówi o swoim wykładzie prof. dr hab. Grzegorz Węgrzyn, zachęcając nas do udziału:
 „Badania naukowe to działania mające na celu odkrywanie wcześniej nieznanych faktów, zjawisk, procesów, mechanizmów itd., przy zastosowaniu metod obiektywnych, powtarzalnych i sprawdzalnych (weryfikowalnych). Co to oznacza w praktyce? Otóż skoro dążymy do zbadania czegoś nieznanego, to nie ma możliwości dokładnego zaplanowania tego, co odkryjemy, bo tego nie znamy.

Jeśli możemy przewidzieć, co dokładnie jest potrzebne do realizacji zakładanych celów, to może być to jakakolwiek działalność człowieka oprócz…. prowadzenia badań naukowych, gdyż ich wyników z definicji nie można przewidzieć. Ma to swoje głębokie konsekwencje zarówno w warunkach, jakie muszą być stworzone do uprawiania nauki, jak też w efektach badań naukowych. Wspominając o warunkach, mam na myśli, chociażby różne przepisy, które jeśli nie są do specyfiki badań naukowych dostosowane, to bardzo skutecznie je blokują – klasycznym przykładem jest stosowanie przepisów prawa zamówień publicznych przy prowadzeniu badań naukowych, a konkretnie konieczności przeprowadzania przetargów, co z samego założenia i z wyżej przytoczonej definicji nauki nie ma najmniejszego sensu! Aby bowiem te przepisy miały choćby minimalnie pozytywny efekt, trzeba z dużym wyprzedzeniem czasowym znać szczegółową listę potrzeb niezbędnych do realizacji zadań. W badaniach naukowych jest to całkowicie niemożliwe. Z drugiej strony, ta nieprzewidywalność efektów prac naukowych powoduje, że uzyskiwanie zaskakujących wyników jest w nauce stosunkowo częste. Podczas wykładu omówię różne przykłady takich prac, czasami będące wynikiem niezamierzonych pomyłek badaczy, które dały zaskakujące rezultaty i doprowadziły do przełomowych odkryć. Pomyłka w nauce nie oznacza bowiem jednocześnie błędu! Z drugiej strony, ludzkie mniemanie, że wiemy już o naturze bardzo wiele, prowadziło czasami do tragicznych skutków, których przykłady również zostaną przedstawione podczas spotkania.

Od sprawujących władzę powinniśmy natomiast oczekiwać wspierania badań naukowych i wskazywania na ich niezwykle ważną rolę nie tylko czysto poznawczą, ale także społeczną i gospodarczą. Bez nich bowiem, żaden istotny postęp nie byłby możliwy, oprócz dokonywania niewielkich ulepszeń na małą skalę”.

Prof. dr hab. Grzegorz Węgrzyn – biolog molekularny, kierownik Katedry Biologii Molekularnej na Wydziale Biologii Uniwersytetu Gdańskiego, przewodniczący Rady Doskonałości Naukowej. Jego zespół opracował pierwszą skuteczną metodę leczenia choroby Sanfilippo, pracuje nad badaniami chorób Huntingtona i Alzheimera.

Udostępnij post na: